Informatiebijeenkomst energie delen

Op dinsdag 21 januari 2025 was er een informatiebijeenkomst voor bewoners over energie delen. Er waren ongeveer 25 wijkbewoners aanwezig. De bijeenkomst werd geleid door André Zeijseink, een expert op het gebied van energiebeheer, die zijn ervaringen deelde met een energiegemeenschap in Loenen.

Wat is een energiegemeenschap?

Het doel van de bijeenkomst was om ervaringen van een al bestaande energiegemeenschap te delen. Dit ter inspiratie voor een toekomstige energiegemeenschap in de wijk. Energiegemeenschap Saksen Weimar is onderdeel van een Europees project dat inmiddels goedgekeurd is, waarbij er veel subsidie beschikbaar is voor de komende jaren. Dit biedt de wijk de mogelijkheid om te investeren in de benodigde ‘hardware’, zoals een warmteopslag in de bunker die in de wijk ligt.

Een belangrijk onderdeel van de energiecoöperatie is het concept van de Community Based Virtual Power Plant (VPP). Dit houdt in dat de energie die in de wijk wordt opgewekt, niet via een centrale fabriek maar door kleine, lokale producenten (zoals zonnepanelen bij woningen), wordt verdeeld en geoptimaliseerd. De energie van de bewoners wordt slim gecoördineerd, zodat vraag en aanbod in balans blijven, wat bijvoorbeeld kan helpen bij het verminderen van netcongestie.

Ervaringen uit Loenen: Leren van een succesverhaal

André Zeijseink, oprichter van Translyse en voorzitter van Loenen Energie Neutraal vertelde over zijn ervaringen met het opzetten van een energiegemeenschap in Loenen. Dit project bestaat al sinds 2014 en heeft inmiddels veel succes geboekt. In Loenen is men al bezig met een virtuele energiecentrale, waar woningen met zonnepanelen en andere energiemiddelen (zoals warmtepompen en laadpalen) automatisch met elkaar communiceren om zo efficiënt mogelijk energie te verbruiken en op te slaan.

De opwekking in Loenen is dusdanig dat de gemeente op zonnige dagen meer energie produceert dan nodig is. Bewoners van Loenen maken gebruik van een systeem dat automatisch apparaten zoals auto-opladers aanstuurt, zodat deze energie gebruiken wanneer er een overschot is. Bijvoorbeeld overdag als de zon schijnt. In Saksen Weimar wil men, net zoals in Loenen, de mogelijkheden van een community based virtual power plant benutten. Bewoners kunnen hun overproductie van zonne-energie bijvoorbeeld met elkaar delen. Dit zorgt voor meer energie-efficiëntie, optimaal gebruik van duurzaam opgewekte energie en onafhankelijkheid van tarieven van energieleveranciers. Ook wordt het elektriciteitsnet hiermee ontlast, wat problemen als het uitvallen van stroom voorkomt.

Toekomstige ontwikkelingen in Saksen Weimar

In de komende jaren zal de wijk Saksen Weimar een energiecoöperatie opzetten, waarbij alle inwoners mee kunnen doen. De ambitie is om gezamenlijk de opwekking van energie te maximaliseren en het verbruik zo efficiënt mogelijk te maken. Hierbij speelt de warmteopslag in de bunker een belangrijke rol. Deze opslag zal worden ingezet om overtollige zonnestroom op te slaan en later te gebruiken. Dit kan helpen om zowel energie te besparen als om de kosten te verlagen voor bewoners.

De komende tijd zal er ook meer informatie komen over de technische aspecten van dit systeem. Zo wordt er onder andere onderzocht of het mogelijk is om negatieve stroomprijzen te benutten door de warmteopslag op te warmen wanneer de stroomprijs laag is. Dit zou een voordeel kunnen zijn voor de wijk, aangezien het de energie-uitgaven verder kan verlagen.

Belang van participatie en inzicht in energieverbruik

Een ander belangrijk onderwerp tijdens de bijeenkomst was de rol van bewoners in het energiesysteem. André benadrukte dat het cruciaal is om inzicht te krijgen in je eigen energieverbruik en opwekking. In Loenen hebben sommige bewoners bijvoorbeeld ontdekt dat ze veel energie verloren door ‘sluipverbruik’, van bijvoorbeeld een tweede vriezer in de schuur. Door deze inzichten te delen met bewoners, hoopt men in Saksen Weimar een vergelijkbaar bewustzijn te creëren over energieverbruik en -opwekking.

Huurders en inclusiviteit

Een belangrijk punt dat ook naar voren kwam, was de inclusiviteit van het project, vooral voor huurders. In Loenen is er al veel gedaan om eigenaren van woningen te helpen met de installatie van zonnepanelen, isolatie en warmtepompen, maar huurders kunnen vaak minder gemakkelijk aanpassingen doen. Het is daarom van belang dat ook huurders in de energiecoöperatie kunnen deelnemen en profiteren van de voordelen van energie delen. In Saksen Weimar zal hier extra aandacht voor zijn, zodat de energiegemeenschap voor alle bewoners toegankelijk is.

Wat hebben we geleerd

André deelde een aantal belangrijke inzichten die hij uit zijn ervaring in Loenen heeft gehaald:

  • Betrokkenheid van de bewoners is essentieel voor het succes van de energiecoöperatie. Het is belangrijk om te weten wat de waarden en doelen van de bewoners zijn, zodat het systeem goed aansluit bij hun behoeften.
  • Technologie en sociale innovatie moeten hand in hand gaan. De technische kant van het systeem is belangrijk, maar de manier waarop bewoners met elkaar samenwerken is minstens zo belangrijk.
  • Flexibiliteit is belangrijk. Binnen projecten zoals deze is er vaak ruimte om de koers bij te sturen, afhankelijk van nieuwe ontwikkelingen en inzichten.

De energiegemeenschap in Saksen Weimar biedt een mooie kans voor bewoners om samen te werken aan een duurzamere en energie-efficiëntere toekomst. Door energie slim te delen en op te slaan, kan de wijk niet alleen duurzamer worden, maar ook de kosten verlagen voor de bewoners zelf. Het project staat nog in de kinderschoenen, maar de komende jaren beloven veelbelovend te worden.